Tarifat e Trump! 6 artikujt që do të na kushtojnë më shtrenjtë, nga avokado deri tek nafta!

Presidenti amerikan Donald Trump ka ndezur një luftë tregtare duke deklaruar se do të vendosë tarifa për importet nga fqinjët e vendit të tij, Kanadaja dhe Meksika. Kanadaja ka thënë se do të hakmerret. Meksika gjithashtu u zotua të kundërpërgjigjet, megjithëse tarifat e SHBA-së mbi atë vend tani janë pezulluar për një muaj.

Të tre vendet kanë ekonomi të integruara thellësisht dhe zinxhirë furnizimi, me një vlerë të vlerësuar prej 2 miliardë dollarësh (1.6 miliardë £) mallra të prodhuara që kalojnë kufijtë çdo ditë.

Trump thotë se dëshiron të mbrojë industrinë amerikane, por shumë ekonomistë paralajmërojnë se taksat, të cilat ende do të hyjnë në fuqi për importet kanadeze të martën, mund të çojnë në rritje të çmimeve për konsumatorët në SHBA.

Kjo për shkak se tarifat paguhen nga kompania vendase që importon mallrat, e cila mund të zgjedhë t'ua kalojë koston direkt klientëve ose të reduktojë importet, që do të thotë më pak produkte të disponueshme.

Pra, çfarë mund të kushtojë më tepër?

Makina

Makinat ka të ngjarë të rriten në çmim, me rreth 3,000 dollarë sipas TD Economics. Kjo për shkak se pjesët kalojnë kufijtë e SHBA, Kanadasë dhe Meksikës disa herë përpara se një automjet të montohet. Si rezultat i taksave më të larta të paguara për importin e pjesëve për ndërtimin e makinave, ka të ngjarë që kostot t'u kalohen klientëve.

Birrë, uiski dhe tekila

Birrat e njohura meksikane Modelo dhe Corona mund të bëhen më të shtrenjta për klientët amerikanë nëse kompanitë amerikane që i importojnë ato kalojnë në rritjen e taksave të importit. Megjithatë, është gjithashtu e mundur që në vend që të kalojnë rritjen e kostos, firmat thjesht mund të importojnë më pak. Modelo u bë marka numër një e birrës në SHBA në vitin 2023 dhe mbetet në vendin e parë, për momentin.

Pra, duke qenë se prodhimi i këtyre pijeve nuk mund të zhvendoset, furnizimet mund të ndikohen, duke çuar në rritje të çmimeve. Organet tregtare theksuan gjithashtu se shumë kompani zotërojnë marka të ndryshme pije alkoolike në të tre vendet.

Shtëpitë

Importet e lëndës drusore kanadeze mund të goditen nga tarifat e importit në SHBA. Trump ka thënë se SHBA-ja ka më shumë lëndë drusore se sa ka përdorur ndonjëherë. Megjithatë, Shoqata Kombëtare e Ndërtuesve të Shtëpive i ka kërkuar presidentit të përjashtojë materialet e ndërtimit për shkak të efektit të tyre të dëmshëm në përballueshmërinë e banesave.

Organi i industrisë ka shqetësime serioze se tarifat për lëndën drusore mund të rrisin koston e ndërtimit të shtëpive, të cilat janë bërë kryesisht prej druri në SHBA  dhe gjithashtu të pengojnë zhvilluesit që ndërtojnë shtëpi të reja.

Shurup panje

Kur bëhet fjalë për luftën tregtare me Kanadanë, ndikimiështë në çmimin e shurupit kanadez të panjeve, sipas Thomas Sampson, profesor i asociuar i ekonomisë në London School of Economics. Industria miliarda dollarëshe e shurupit të panjeve në Kanada përbën 75% të të gjithë prodhimit të shurupit të panjeve në botë.

Pjesa më e madhe e lëndës së parë të ëmbël rreth 90%  prodhohet në provincën e Quebec, ku rezerva e vetme strategjike në botë e shurupit të panjeve u krijua 24 vjet më parë.

"Ai shurup panje do të bëhet më i shtrenjtë. Dhe kjo është një rritje e drejtpërdrejtë e çmimit me të cilën do të përballen familjet," tha zoti Sampson.

Çmimet e karburantit

Kanadaja është furnizuesi më i madh i huaj i Amerikës i naftës së papërpunuar. Sipas shifrave më të fundit zyrtare të tregtisë, 61% e naftës së importuar në SHBA midis janarit dhe nëntorit të vitit të kaluar erdhi nga Kanadaja. Ndërsa 25% është shuar për mallrat kanadeze të importuara në SHBA, energjia e saj përballet me një tarifë më të ulët prej 10%.

Tani SHBA nuk ka mungesë nafte, por lloji që rafineritë e saj janë projektuar për të përpunuar do të thotë se varet nga e ashtuquajtura naftë bruto më e rëndë, dmth më e trashë nga kryesisht Kanadaja dhe disa nga Meksika.

Avokado

Një import ushqimor që konsumatorët amerikanë mund të shohin një rritje të konsiderueshme të çmimeve është avokado. E rritur kryesisht në Meksikë për shkak të klimës së saj të ngrohtë dhe të lagësht, avokadot meksikane përbëjnë gati 90% të tregut të avokados në SHBA çdo vit.

Megjithatë, me futjen e tarifave të reja, Departamenti Amerikan i Bujqësisë ka paralajmëruar se kostoja e avokados së bashku me pjatat e njohura me bazë avokado si guacamole mund të rritet, veçanërisht nga Super Bowl të dielën më 9 shkurt./bbc